ශ්‍රී ලංකාවේ ආදායම් බද්ද ගැන ඔබ දැනගත යුතු සියලු දේ

ආදායම් බද්ද යනු ලොව පුරා ඕනෑම රජයක ප්‍රධාන ආදායම් මාර්ගයකි- ශ්‍රී ලංකාවේ මහ බැංකුව විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද 2019 වාර්ෂික වාර්තාවට අනුව ශ්‍රී ලංකාවේ ආදායම් බද්ද සමස්ත ආදායම් එකතුවෙන් 23% ක් පමණ වේ-

ආදායම් බදු රෙගුලාසි වල සංකීර්ණත්වය සහ වෙනස්වීම් වාර ගණන හේතුවෙන්, ආදායම් බදු ගණනය කිරීම, ආදායම් බදු වාර්තාවක් ගොනු කිරීමේ ක්‍රියාවලිය දැන ගැනීම හෝ ආදායම් බදු අනුප්‍රමානය සහ නිදහස් කිරීම් පිළිබඳව යාවත්කාලීනව සිටීම ඔබට අභියෝගයක් විය හැකිය- ඔබ තනි පුද්ගල ආදායම් බදු ගෙවන්නෙකු හෝ සමාගමක් වේවා, මෙම ලිපිය 2020 දී ශ්‍රී ලංකාවේ ආදායම් බදු සඳහා පුළුල් මග පෙන්වීමක් සපයනු ඇත-

පටුන

1- ආදායම් බද්දක් යනු කුමක්ද?

2- පුද්ගලයින් සඳහා ආදායම් බදු අනුප්‍රමානය

3- පුද්ගලයන්ට ආදායම් බද්දෙන් අඩු කිරීම් සඳහා සුදුසුකම් ලබන ගෙවීම් සහ සහන

4- ඔබ කොපමණ ආදායම් බද්දක් ගෙවිය යුතුද?

5- සමාගම් සඳහා ආදායම් බදු අනුප්‍රමානය

6- ඔබ ඔබේ ආදායම් බද්ද ගෙවිය යුත්තේ කවදාද?

7- ඔබේ ආදායම් බද්ද ගෙවන්නේ කෙසේද?

8- ඔබේ බදු වාර්තා ගොනු කිරීම

9- ව්‍යාජ බදු ප්‍රතිලාභ මග හැරීම සහ සිදු කිරීම සඳහා ලබා දෙන දඬුවම්

10- සංශෝධිත බදු ප්‍රකාශයක් ලබා දෙන්නේ කෙසේද?

11- ආදායම් බදු වාර්තා ප්‍රමාද වී ගොනු කිරීම සඳහා අභියාචනයක් ඉදිරිපත් කරන්නේ කෙසේද?

12- උදව් අවශ්‍යද?

ආදායම් බද්ද යනු කුමක්ද?

1932 දී හඳුන්වා දුන් ආදායම් බද්ද දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව විසින් පාලනය කරනු ලබන්නේ පුද්ගලයන්, හවුල්කාරිත්වයන්, තනි හිමිකාරත්වයන් හෝ සමාගම් මත ආදායම් බදු අය කිරීම සහ එකතු කිරීමටය-

යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය සහ සෞඛ්‍ය හා අධ්‍යාපනය වැනි පොදු සේවාවන් ඇතුළුව රජයේ විවිධ වියදම් පියවා ගැනීම සඳහා භාවිතා කරන ඔබේ ව්‍යාපාරයෙන් හෝ පුද්ගලික ලාභයෙන් ඉපැයීම් එකතු කර ගැනීමේ මාර්ගයක් ලෙස රජයන් ආදායම් බදු භාවිතා කරයි-

පුද්ගලයින් සඳහා ආදායම් බදු අනුප්‍රමානය

ඔබ උපයන මුදල අනුව, ඔබ ගෙවන මුළු ආදායම් බද්ද වෙනස් වේ- මෙය බදු ස්ථර ලෙස හැඳින්වෙන අතර විවිධ ස්ථර යටතේ වර්ගීකරණය කර ඇත- ඔබේ මාසික ඉපැයීම් වාර්ෂිකව රු 250,000 ක් හෝ වාර්ෂිකව රු 3,000,000 ඉක්මවා ගියහොත්, ඔබ ආදායම් බදු ගෙවීමට බැඳී සිටී-

ඔබෙන් බදු අය කළ හැකි ආදායමේ කොටසක් ලෙස පහත සඳහන් ආදායම් මාර්ග සලකා බලනු ලැබේ

– රැකියා (සේවා නියුක්ති) ආදායම

– ව්‍යාපාර ආදායම

– ආයෝජන ආදායම

– වෙනත් ආදායම්

තක්සේරු කල ආදායමෙන්, ආදායම් බද්දෙන් අඩු කිරීම් සඳහා සුදුසුකම් ලබන ගෙවීම් සහ පුද්ගලයින් සඳහා ලැබෙන සහන

වර්තමාන බදු රෙගුලාසි වලට අනුව, යම් ගෙවීම් ආදායම් බද්දෙන් අඩු කිරීම් සඳහා සුදුසුකම් ලබයි-

පහත සුදුසුකම් ලැබෙන ගෙවීම් සඳහා, පුද්ගලයෙකුට එම තක්සේරු වර්ෂය සඳහා තනි පුද්ගලයාගේ බදු අයකළ හැකි ආදායමෙන් තුනෙන් එකක් හෝ රුපියල් හැත්තෑපන්දහස (75,000) යන දෙකෙන් අඩු මුදල අඩු කළ හැක

1- අනුමත පුණ්‍යායතන සඳහා කල පරිත්‍යාග,

2- රජයට හෝ වෙනත් අනුමත ආයතනවලට කරන පරිත්‍යාග,

3- ජනාධිපති අරමුදලට යොමුකෙරෙන (ප්‍රේෂණය කරන) ලාභ

බදු සහන

පහත් සඳහන් සහන අඩු කිරීමට තනි පුද්ගලයෙකු හිමිකම් ලබයි

– පුද්ගලික සහන

පුද්ගලයෙකු සඳහා රු- 3,000,000 ක් වාර්ෂික සහනයක් ලබාදේ- කෙසේ වෙතත්, භාරකරුවකු, භාරගැනුම්කරුවකු, පොල්ම:කරුවකු හෝ ඈවරකරුවකු,  ලෙස ක්‍රියා කරන විට මෙය අදාළ නොවේ- 

තක්සේරු වර්ෂය සඳහා තනි පුද්ගලයාගේ බදු අයකළ හැකි ආදායමෙන් සහන අඩු කල හැකි නමුත් ආයෝජන වත්කම් උපලබ්ධි කිරීමෙන් ලැබෙන ප්‍රතිලාභවලට එරෙහිව මේ සහනය නොලැබෙන්නේය.

– කුලී සහන 

නේවාසික පුද්ගලයින්ට ආයෝජන වත්කමකින් කුලී ආදායම් වලට අදාළව, ආයෝජන වත්කමට අදාළ අලුත්වැඩියා කිරීම, නඩත්තු කිරීම සහ ක්ෂය වීම සඳහා වන සහනයක් වන, එහෙත් බදු ගෙවන්නා විසින් ආයෝජන වත්කම අලුත්වැඩියා කිරීම, නඩත්තු කිරීම සහ ක්ෂය විම සඳහා දරන ලද යම් සත්‍ය වියදම් සඳහා කිසිදු අඩු කිරීමක් හෝ පිරිවැයක් ඉල්ලා නොමැති තාක් දුරට පමණක් ඉඩ ලබා දෙනු ලබන, තක්සේරු වර්ෂය සඳහා වන මුළු කුලී ආදායමින් 25% ක ප්‍රමාණයකට සමාන ප්‍රමාණයක් අඩු කල හැක.

– වියදම් සහන

මෙම යෝජිත සහන යටතේ නේවාසික පුද්ගලයින්ට පහත සඳහන් වියදම් වෙනුවෙන්  රු- 1,200,000 ක්, තක්සේරු වර්ෂයක් තුළ අඩු කල හැක.-

(අ) වෛද්‍ය රක්ෂණය සඳහා දායක මුදල් ඇතුළුව සෞඛ්‍ය වියදම්;

(ආ) එවැනි පුද්ගලයකු හෝ ඔහුගේ දරුවන් වෙනුවෙන් දේශීය වශයෙන් දරනු ලබන අධ්‍යාපන වියදම්;

(ඇ) නිවාස ණය සඳහා ගෙවන පොලිය;

(ඉ)) අනුමත විශ්‍රාම වැටුප් ක්‍රමයකට කරන ලද දායකත්වය;

(ඊ) සාධනපත් හෝ සුරැකුම්පත් මිලදී ගැනීමේදී දරන ලද වියදම

බදු අය කළ හැකි ආදායම්	අනුප්‍රමාන	බද්දට යටත් කළ හැකි ආදායම මත බදු පරාසයේ අවම මට්ටමට සමාන වේ.
පළමු රුපියල් මිලියන 3 මත	6%	180,000
දෙවන රු- මිලියන 3 මත	12%	360,000
ඉතිරි මුදල මත	18%	–

පහත දැක්වෙන්නේ ආදායම් බද්ද යටතේ ඔබේ බදු බැඳීම ගණනය කරන්නේ කෙසේද යන්න පෙන්වන උදාහරණයකි-

මෙවන් මහතා ්ඊක්‍ සමාගමේ ප්‍රධාන මෙහෙයුම් නිලධාරී වේ- 2020/2021 තක්සේරු වර්ෂය සඳහා ඔහුගේ අපේක්ෂිත ආදායම පහත පරිදිය.

රැකියා ආදායම රු- 7,500,000 ඔහු  ්ඡෂඔ ( අත්තිකාරම් පුද්ගල ආදායම් බදු චක්‍ර* අඩු කිරීමට සිය කැමැත්ත ලබා දී නැත) 

පොලී ආදායම රු- 250,000 ඔහු  ්ඡෂඔ අඩු කිරීමට සිය කැමැත්ත ලබා දී නැත) 

ඔහු තමාගේම ඩිජිටල් මාධ්‍ය ආයතනයක් පවත්වාගෙන යන අතර ව්‍යාපාරික ආදායමක (අවසර ලත් වියදම් අඩු කිරීමෙන් පසු) රුපියල් 1,000,000 ක් උපයා ගනී- 

රැකියා ආදායමට ඇස්තමේන්තුගත මුදල් සහ මුදල් නොවන ප්‍රතිලාභ ඇතුළත් වේ- 

ඔහු රු- 275,000 ක් සෞඛ්‍ය වියදම් සහ රක්ෂණය සඳහා වැය කිරීමට බලාපොරොත්තුවේ.

රු- 600,000 ක් කොටස් මිලදී ගැනීම සඳහා රු-500,000 ඔහුගේ දරුවන්ගේ පාසල් ගාස්තු සඳහාද වැය කිරීමට බලාපොරොත්තුවේ.

එසේම ඔහු රු- 100,000 ක් පිළිකා රෝහලට පරිත්‍යාග කිරීමට බලාපොරොත්තුවේ.

		රුපියල්
රැකියා ආදායම		7,500,000
පොලී ආදායම		250,000
ව්‍යාපාර ආදායම		1,000,000
තක්සේරු කළ හැකි ආදායම		8,750,000
අඩු – සහන
වියදම් සහන	(275,000 -600,000 – 500,000 = 1,375,000 සීමාව 1,200,000 දක්වා)	(1,200,000)
පුද්ගලික සහන		(3,000,000)
අඩු කිරීමට සුදුසුකම් ලබන ගෙවීම්
පිළිකා රෝහලට පරිත්‍යාග	(75,000 කට සීමා කර ඇත)	(75,000)
ඇස්තමේන්තුගත බදු අය කළ හැකි ආදායම		4,475,000
ඇස්තමේන්තුගත බදු වගකීම්	3,000,000 x 6% = 180,000
	1,475,000 x 12% = 177,000	357,000
ගෙවිය යුතු ඇස්තමේන්තුගත බදු ප්‍රමානය (අ)		357,000

ඔබ කොපමණ ආදායම් බද්දක් ගෙවිය යුතුද?

අපි ආදායම් බදු කැල්කියුලේටරයක් සකස් කර ඇති අතර එය ඔබට ආදායම් බදු ගෙවීමට බැඳී සිටින නිශ්චිත මුදල ගණනය කිරීමට භාවිතා කළ හැකිය- ඔබට සටහන් කිරීමට අවශ්‍ය නම්, පහත විස්තර කර ඇති පියවර අනුගමනය කිරීමෙන් ඔබට එය කළ හැකිය-

දැන් අපි අදාළ බදු අනුප්‍රමාන, නිදහස් කිරීම් සහ සහන, ආවරණය කර ඇති බැවින්, ඔබ බදු වශයෙන් ගෙවිය යුතු නිශ්චිත මුදල ගණනය කිරීමට පහත පියවර අනුගමනය කරන්න-

1- රැකියාව, ආයෝජන, ව්‍යාපාර සහ වෙනත් ඉපැයීම් ක්‍රම වලින් ඔබගේ ආදායමේ මුළු මුදල ගණනය කරන්න-

2- ඔබේ සහන සහ සුදුසුකම් සහිත ගෙවීම් (ඔබේ නිදහස් කිරීම්) ඔබේ මුළු ආදායමෙන් අඩු කරන්න- පිළිතුර ඔබේ බදු අය කළ හැකි ආදායමයි-

3- ඔබේ බදු අය කළ හැකි ආදායම අදාළ බදු අනුප්‍රමාතය අනුව ගුණ කරන්න-

4- බදු වගකීම්වල අවසාන මුදල සොයා ගැනීම සඳහා පවතින ඕනෑම බදු බැර ප්‍රමානයක් එකතුවෙන් අඩු කරන්න-

සමාගම් සඳහා ආදායම් බදු අනුප්‍රමානය

සමාගමකට අදාළ වන ආදායම් බදු අනුප්‍රමානය පුද්ගලයන් සඳහා අය කරනු ලබන ගාස්තු වලට වඩා වෙනස් වේ- පුද්ගලයින් සඳහා බදු අනුප්‍රමානය 6% කින් ආරම්භ වන අතර ඉහළම අනුප්‍රමානය 18% ක් ලෙස නියම කර ඇති අතර සමාගම් සඳහා අවම අනුප්‍රමානය 14% කින් ආරම්භ වන අතර ඇතැම් කර්මාන්ත සඳහා උපරිම අගය 40% ක් වේ-

සමාගමක් විසින් ගෙවිය යුතු බදු ප්‍රමාණය, කර්මාන්තය සහ උපයන ආදායම මත පදනම්ව වෙනස් වේ- කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායන් (වාර්ෂික දළ පිරිවැටුම රුපියල් මිලියන 500 ට වඩා අඩු) මහා පරිමාණ සමාගම්වලට වඩා අඩු බදු අනුප්‍රමානයකට යටත් වේ-

විශේෂ කර්මාන්ත	අනුප්‍රමාණය
කුඩා සහ මධ්‍යම ව්‍යවසායයන්	14%
කෘෂිකාර්මික ව්‍යාපාර වල මූලික ලෙස නිරත වන සමාගම්	14%
සමාගම ප්‍රධාන වශයෙන් ඉදිකිරීම් සේවා සපයයි	14%
සමාගම ප්‍රධාන වශයෙන් සෞඛ්‍ය සේවා සපයයි	14%
නිෂ්පාදනයේ ප්‍රතිලාභ සහ ලාභ මත	18%
ඔට්ටු ඇල්ලීම සහ සූදු, මත්පැන් සහ දුම්කොළ වලින් සමන්විත ව්‍යාපාරයකින් ලබන ආදායම	40%
අධ්‍යාපන සේවා සැපයීම මූලික ලෙස සිදු කරන සමාගම්	14%
සංචාරක ව්‍යාපාරය ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ කටයුතුවල මූලික ලෙස නිරත වන සමාගම්	14%
සමාගමක බදු අය කළ හැකි ආදායම (මහා පරිමාණ සමාගම්)	24%

ආදායම් බද්ද සඳහා තක්සේරු කල ආදායමෙන්, අඩු කිරීම් සඳහා සුදුසුකම් ලබන ගෙවීම් සහ සමාගම් සඳහා ලැබෙන සහන

පහත දැක්වෙන සුදුසුකම් සහිත ගෙවීම් සඳහා, එම තක්සේරු වර්ෂය සඳහා සමස්ත බදු අය කළ හැකි ආදායමෙන් 20% න් අඩුම අගය අඩු කිරීමට සමාගමකට හැකිය- 500,000 කි-

පහත සුදුසුකම් ලැබෙන ගෙවීම් සඳහා, ව්‍යාපාරයකට එම තක්සේරු වර්ෂය සඳහා බදු අයකළ හැකි ආදායමෙන් 20% හෝ රුපියල් 500,000 යන දෙකෙන් අඩු මුදල අඩු කළ හැක

1- අනුමත පුණ්‍යායතන සඳහා කල පරිත්‍යාග,

2- රජයට හෝ වෙනත් අනුමත ආයතනවලට කරන පරිත්‍යාග,

3- ජනාධිපති අරමුදලට යොමුකෙරෙන (ප්‍රේෂණය කරන) ලාභ

පහත සඳහන් කවර හෝ දෙයකින් ඕනෑම පුද්ගලයෙකු උපයා ගත් හෝ ලබා ගත් බද්දට යටත් නොවේ-

• 2019 අප්‍රේල් 1 වන දින සිට බලපැවැත්වෙන පරිදි, ඵලදාව කිසිදු නිෂ්පාදන හෝ නිෂ්පාදන ක්‍රියාවලියකට යටත් නොකරන කෘෂි ගොවිතැන සඳහා වන නිෂ්පාදන විකිණීම-
• නියම කර ඇති පරිදි තොරතුරු තාක්ෂණය සහ සක්‍රීය සේවාවන් සැපයීම
• ශ්‍රී ලංකාවෙන් පිටත හෝ ඉන් පිටතදී කරනු ලබන ඕනෑම සේවාවක් ශ්‍රී ලංකාවෙන් පිටත භාවිතා කළ හැකි ඕනෑම සේවාවක් සඳහා, එම සේවාවන් සඳහා ගෙවීම් විදේශ මුදල්වලින් ලබාගෙන බැංකුවක් හරහා ශ්‍රී ලංකාවට ප්‍රේෂණය කරනු ලැබේ-
• iii අයිතමයේ සඳහන් ප්‍රතිලාභ සහ ලාභ හැර වෙනත් ඕනෑම විදේශීය ප්‍රභවයක්, එවැනි වාසි සහ ලාභ විදේශ මුදල් වලින් උපයා ගත් හෝ ලබාගත් සහ බැංකුවක් හරහා ශ්‍රී ලංකාවට ප්‍රේෂණය කරන ලද

පහත සඳහන් කවර හෝ උපයා ගත් ඕනෑම මුදලක්

• අනේවාසික පුද්ගලයෙකුගෙන් ලැබෙන රසායනාගාර සේවා හෝ ප්‍රමිති සහතික කිරීමේ සේවාවලින් පැමිණෙන ඕනෑම මුදලක්
• ප්‍රදාන හෝ පරිත්‍යාග මගින් ආගමික කටයුතු විෂය භාර අමාත්‍යාංශයේ ලියාපදිංචි කර ඇති ඕනෑම ආගමික ආයතනයකට පැමිණෙන ඕනෑම මුදලක්

ඉහත සඳහන් නිදහස් කිරීම් කියවන විට විදේශ මුදල් ලෙස ආදායම උපයන සමාගම් බොහෝ දුරට ආදායම් බදු ගෙවීමෙන් නිදහස් බව ඔබට පෙනෙනු ඇත- මෙය ශ්‍රී ලංකාවට තවත් විදේශ මුදල් ගෙන ඒමට සමාගම් දිරිමත් කිරීමයි-

ඔබේ ආදායම් බද්ද ගෙවිය යුත්තේ කවදාද?

ශ්‍රී ලංකාවේ, ඔබ කොපමණ ආදායම් බදු ගෙවිය යුතුද යන්න ගණනය කිරීමේ වගකීම (ස්වයං තක්සේරුකරණ පදනම) ඔබ සතුවේ- මේවා කාර්තුමය වාරික වශයෙන් කල්තියා ගෙවිය යුතුය

2020/2021 මූල්‍ය වර්ෂය සඳහා ගෙවීම් පදනම සඳහා වන දිනයන් පහත දැක්වේ

වාරික	කාල සීමාව	ගෙවීමේ දිනය
1 වන වාරිකය	2020 අප්‍රේල් සිට 2020 ජුනි දක්වා
දෙවන වාරිකය	2020 ජූලි සිට 2020 සැප්තැම්බර් දක්වා	2020 අගෝස්තු 15 දින හෝ ඊට පෙර
3 වන වාරිකය	2020 ඔක්තෝබර් සිට 2020 දෙසැම්බර් දක්වා	2020 නොවැම්බර් 15 හෝ ඊට පෙර
4 වන වාරිකය	ජනවාරි 2021 සිට 2021 මාර්තු දක්වා	2021 පෙබරවාරි 15 හෝ ඊට පෙර

සමාගම් හෝ හවුල්කාරිත්වයන් සම්බන්ධයෙන්, කාර්තුමය ගෙවීම් කිරීමෙන් පසු, මූල්‍ය වර්ෂය අවසානයේ විගණනයක් සිදු කිරීම අවශ්‍ය වේ- මෙම විගණනය ස්වාධීන හා සහතික කළ විගණක විසින් සිදු කළ යුතුය- ඔබ ඔබේ බදු බැඳීම් නිවැරදිව තක්සේරු කර ඇත්දැයි තක්සේරු කිරීමට මෙය උපකාරී වේ-

විගණනයෙන් පසුව, ඔබ පහත සඳහන් දින අනුව අවසාන ගෙවීම කළ යුතුය

■ 2020/21 තක්සේරු වර්ෂය – 2021 සැප්තැම්බර් 30

■ 2019/20 තක්සේරු වර්ෂය – 2020 සැප්තැම්බර් 30

ඔබ තනි පුද්ගලයෙක් හෝ තනි හිමිකරුවෙකු නම්, මෙම අවශ්‍යතාවය ඔබට අදාළ නොවන බව කරුණාවෙන් සලකන්න-

ඔබේ ආදායම් බද්ද ගෙවන්නේ කෙසේද?

ඔබ බදු ගෙවන්නෙකු ලෙස ලියාපදිංචි වූ පසු ඔබේ ආදායම් බදු ගෙවීමේදී ඔබට විකල්ප දෙකක් තිබේ-

1- Manual

1- වාර්තා ගොනු කරන පෝරමය සමඟ ලැබුණු බැංකු ගෙවීම් පත (ස්ලිප්) භාවිතා කරන්න

2- පෝරමය පුරවන්න

3- බැංකුව වෙත ගෙවීම් කරන්න

        2- Online

 1- විද්‍යුත් සේවා වෙත පිවිසෙන්න

2- ගෙවීම් විස්තර පුරවන්න

3- ගෙවීම් වවුචර් අංකය ලබා ගන්න

4- අන්තර්ජාලය හරහා ලංකා බැංකුව හෝ මහජන බැංකුවේ විද්‍යුත් ගෙවීම් සේවා හරහා ගෙවීම් කරන්න

ඔබ ඔබේ බැංකුව හරහා මාර්ගගත ගෙවීම් කරන විට, ඔබට පහත පියවර අනුගමනය කළ හැකිය-

1. විද්‍යුත් බැංකුකරණ පහසුකම වෙත පිවිස අරමුදල් හුවමාරු කිරීමේ විකල්පය තෝරන්න-

2. 2026529 ප්‍රතිලාභී ගිණුම් අංකය ලෙස ඇතුළත් කරන්න

3. ප්‍රතිලාභියාගේ නම දේශීය ආදායම් කොමසාරිස් ජනරාල් හෝ ක්‍ඨෂඍ ලෙස එකතු කළ යුතුය-

4. ප්‍රතිලාභී බැංකුව ලෙස ලංකා බැංකුව, ටැප්‍රොබේන් ශාඛාව ලෙස සකසන්න-

5. මාර්ගගත අරමුදල් හුවමාරුවේ අතුරු මුහුණතේ යොමු ක්ෂේත්‍රය තුළ කිසිදු ඉඩක් අතරමැද නොමැතිව ඔබේ ගෙවීම් යොමු කේතය (ඵ්ර්ක්‍) ඇතුළත් කරන්න- (TIN ඉලක්කම් 9 – බදු වර්ගය කේතය ඉලක්කම් 2 – ගෙවීම් කාල කේතය ඉලක්කම් 5 )

සමාගම් සඳහා අදාළ වන බදු වර්ග කේතය 02 වන අතර පුද්ගල ආදායම් බදු සඳහා කේතය 05 වේ

ඔබේ බදු වාර්තා ගොනු කිරීම

ඔබ අවසාන වශයෙන් බදු ගෙවීම කළ පසු, පහත සඳහන් දිනට ඔබේ බදු වාර්තා ලබා දිය යුතුය-

– 2019/20 සඳහා බදු ගොනු කිරීම 2020 නොවැම්බර් 30 වන විට කළ යුතුය

– 2020/21 සඳහා බදු ගොනු කිරීම 2021 නොවැම්බර් 30 වන විට කළ යුතුය

දඬුවම් හෝ නීතිමය ක්‍රියාමාර්ග ගැනීමට අවස්ථාවක් ලබා දීම වළක්වා ගැනීම සඳහා ඔබේ ආදායම ඉහළ විශ්වාසදායකභාවයකින් යුතුව ලබා දීමට වග බලා ගන්න-

ඔබේ බදු වාර්තා දෙපාර්තමේන්තුවට කෙලින්ම හෝ http://www.ird.gov.lk. හරහා ගොනු කළ හැකිය-

ඔබේ බදු වාර්තාව ගොනු කරන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ පියවරෙන් පියවර ක්‍රියාවලිය පහත සඳහන්වේ

දෙපාර්තමේන්තුව හරහා

1. තැපැල් මගින් වාර්තා ගොනු කරන පෝරමය ලබා ගන්න- (2020/2021 තක්සේරු වර්ෂය සඳහා ගෙවිය යුතු ඇස්තමේන්තුගත ආදායම් බදු ප්‍රකාශය) ගොනු කිරීමට ඔබට පහත ආකෘති පත්‍රය භාවිතා කළ හැකිය)
2. පෝරමය පුරවන්න
3. උපකාරක ලේඛන අමුණන්න
4. දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේ බදු ගෙවන්නන්ගේ සේවා ඒකකයට වාර්තා ඉදිරිපත් කරන්න

දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තු වෙබ් අඩවිය හරහා

1- වෙබ් අඩවියේ විද්‍යුත් සේවාවන් වෙත පිවිසෙන්න

2- වාර්තා ගොනු කරන ආකෘති පත්‍ර පුරවන්න

3- උපකාරක ලේඛන උඩුගත කරන්න

ව්‍යාජ බදු වාර්තා ගොනු කිරීම සඳහා ලබා දෙන දඬුවම්

ඔබ බදු නොගෙවීම නිසා හෝ වැරදි තොරතුරු සැපයීම නිසා බදු රෙගුලාසි සමඟ සංකූලතා ඇති වුවහොත් ද දඬුවම් ලැබෙනු ඇත- අදාළ වන දඬුවම් වරදෙහි බරපතලකම මත පදනම්ව වෙනස් වන අතර එය දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේ කොමසාරිස් ජනරාල් විසින් පනවනු ලැබේ-

1- ප්‍රමාද වී ගොනු කිරීම සහ වැරදි බදු වාර්තා සඳහා දඩ මුදල්

ආදායම් වාර්තා ගොනු කිරීම ප්‍රමාද වීම සඳහා වන දඩ මුදල පහත සඳහන් ප්‍රමානයට සමාන හෝ වඩා විශාල වේ –

– බදු ගෙවිය යුතු මුදලින් 5% ක් ද, ගොනු කිරීමට අපොහොසත් වීම අඛණ්ඩව සිදුවන සෑම මාසයකම හෝ මාසයක කොටසක් සඳහා ගෙවිය යුතු බදු ප්‍රමාණයෙන් තවත් 1% ක් ද

සහ

– ගොනු කිරීමට අසමත් වීම අඛණ්ඩව සිදුවන සෑම මාසයකම හෝ මාසයක කොටසක් සඳහා තවත් රු -50, 000 / – :උපරිමය රු-400,000 ට සීමාවේ)

2- ප්‍රමාද වීම හෝ නොගෙවීම සඳහා දඩ මුදල්

ඔබේ ගෙවීමේ ප්‍රමාදයක් හෝ නොගෙවීමක් තිබේ නම්, පහත සඳහන් දඩ මුදල් සඳහා ඔබ වගකිව යුතුය;

ස්වයං ඇස්තමේන්තුගත පදනම

අ) නොගෙවීම හෝ ප්‍රමාද වී ගෙවීම සඳහා දඩ මුදල – නියමිත දින සිට දින 14 ක් ඇතුළත නොගෙවන්නේ නම් ගෙවිය යුතු බදු මුදලින් 10%

ආ) පැහැර හැරීමකදී පොළිය – වාරිකය හෝ අර්ධ ගෙවීමක් පැහැර හැරීම මත බදු ගෙවිය යුතු මාසවල 1-5% ක පොළිය හෝ මාසයේ කොටසක් අය කෙරේ

විගණනය කරන ලද ආදායම් බද්ද

ඇ) දින 14 ක් තුළ නොගෙවන්නේ නම් 20% ක බදු ගෙවීම

ඈ) වාරිකය හෝ අර්ධ ගෙවීම පැහැර හැරීම මත බදු ගෙවිය යුතු මාසවල 1-5% ක පොළිය හෝ මාසයේ කොටසක් අය කෙරේ

3- ගෙවිය යුතු බදු ප්‍රමාණය අඩුවෙන් පෙන්වීම සඳහා දඩ මුදල්

– අඩු මුදල රු- මිලියන 10 ක් හෝ 25% කට වඩා අඩු නම් – මුළු බදු වගකීමෙන් 25% ක දඩයක්

– අඩු මුදල රු- මිලියන 10 කට වඩා වැඩි නම් දඩය 75% කි

සංශෝධිත බදු ප්‍රකාශයක් ලබා දෙන්නේ කෙසේද?

ඔබ බදු වාර්තාවක් ඉදිරිපත් කිරීමේදී වැරදීමක් වී ඇත්නම්, පහත පියවර අනුගමනය කිරීමෙන් ඔබට සංශෝධිත ප්‍රකාශයක් ඉදිරිපත් කළ හැකිය-

1- කලින් ඉදිරිපත් කළ බදු වාර්තාවේ පිටපතක් ගන්න

2- සංශෝධිත ප්‍රතිලාභ අමුණන්න

3- සෘජුවම යඑඑචථරැරැඅඅඅගසරාගටදඩගකන හරහා හෝ දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරන්න-

ආදායම් බදු වාර්තා ප්‍රමාද වී ගොනු කිරීම සඳහා අභියාචනයක් ඉදිරිපත් කරන්නේ කෙසේද?

ප්‍රමාද වූ ප්‍රතිලාභයක් ගොනු කිරීමට ඔබට වලංගු හේතුවක් තිබේ නම්, ප්‍රමාද වී ඉදිරිපත් කිරීමට හේතු පැහැදිලි කරමින් අභියාචනා ලිපියක් දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේ කොමසාරිස් ජනරාල්- වෙත

ඉදිරිපත් කළ හැක.

උදව් අවශ්‍යද?

මෙම මාර්ගෝපදේශය මඟින් ඔබ ආදායම් බදු පිළිබඳව දැනගත යුතු සියල්ල ආවරණය කළද, ඔබට තවමත් සැකයක් හෝ එය ඔබගේ නිශ්චිත තත්වයට බලපාන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ පැහැදිලි කිරීම් අවශ්‍ය විය හැකිය-

අපගේ බදුකරණ විශේෂඥයෙකු සමඟ නොමිලේ පුද්ගලික බදු උපදේශනයක්  සඳහා අප අමතන්න-